Wanneer een bedrijf operationeel is in de voedingsmiddelenbranche, dan is hygiënisch werken een absolute voorwaarde om de voedselveiligheid voor de consument te kunnen garanderen. Vanuit de wetgeving is het dan ook verplicht om te voldoen aan vastgestelde hygiënevoorschriften en daarbij te werken volgens HACCP-richtlijnen. Eén van de te ondernemen acties daarvoor is dat een bedrijf een HACCP-plan opstelt. In diverse branches wordt er echter ook gewerkt met een zogenaamde hygiënecode ter vervanging van een HACCP-plan. Hoe zit dat precies?
Een HACCP-plan of een hygiënecode?
Wanneer een bedrijf levensmiddelen produceert, verwerkt of distribueert is het verplicht om een proces- of bedrijfsgebonden HACCP-plan op te stellen dat wordt beoordeeld door de NVWA. Het opstellen van een HACCP-plan is echter niet iets dat zomaar even ingeregeld kan worden. Om dergelijke procedures op te stellen is er specifieke kennis en tijd nodig. Voor kleinere bedrijven, zoals bakkers, slagers, horeca en zorginstellingen, kan dit een grote uitdaging zijn. Om die reden zijn er zogenaamde hygiënecodes in het leven geroepen.
Een hygiënecode kan gezien worden als een praktisch handboek dat door branche- en sectororganisaties voor een bepaalde sector wordt opgesteld. Het handboek bestaat uit specifieke HACCP-richtlijnen die voor de betreffende sector gelden. Een dergelijke hygiënecode is officieel erkend en mag dus gebruikt worden ter vervanging van een HACCP-plan. Op deze manier is het voor kleinere bedrijven, zoals bakkers, slagers, horeca en zorginstellingen, op eenvoudige wijze mogelijk om aan de wetgeving te kunnen voldoen.
De voordelen van een hygiënecode
Het hanteren van een hygiënecode brengt diverse voordelen met zich mee ten opzichte van het op (laten) stellen van een eigen HACCP-plan:
- De gevareninventarisatie en het opstellen van beheersmaatregelen hoeven niet meer uitgevoerd te worden, omdat dit in de code al is vastgelegd;
- Belangrijke gevaren worden niet over het hoofd gezien, omdat deze reeds zijn vastgesteld;
- De code mag gebruikt worden ter vervanging van een HACCP-plan. Daardoor wordt er veel werk, en dus tijd en geld, bespaard;
- Bedrijven hoeven enkel die onderdelen uit de hygiënecode te gebruiken die voor de bedrijfsvoering van belang zijn.
De voordelen van een hygiënecode
Voor diverse sectoren zijn specifieke hygiënecodes opgesteld welke elke drie tot vijf jaar door de minister van VWS geëvalueerd en waar nodig herzien worden. Sectoren zoals o.a. pluimveeslachterij- en uitsnijden, slagersbedrijven, AGF-detailhandel, Visdetailhandel, Brood- en banketbakkerij kunnen gebruik maken van deze hygiënecodes. Er zijn echter ook sectoren, zoals de kasbouwsector (horticultuur) waarvoor geen specifieke hygiënecode beschikbaar is. Bedrijven die actief zijn in dit soort sectoren hebben te maken met processtappen die in geen enkele hygiënecode beschreven staan. Zij zijn daarom genoodzaakt om een eigen voedselveiligheidssysteem op te stellen in de vorm van een HACCP-plan.
Een voedselveilig hygiëneproces inrichten
Voedingsmiddelenleveranciers moeten aantoonbaar voedselveilig werken volgens HACCP-richtlijnen of een daarop gebaseerde hygiënecode om te voldoen aan de wet- en regelgeving. Bent u benieuwd wat de HACCP-richtlijnen inhouden en hoe voedselhygiëne in de praktijk kan worden geborgd? Download dan onze handige whitepaper ‘Het inrichten van een voedselveilig hygiëneproces’ waarin u alles leest over deze onderwerpen.
